Jak wygląda rozwód gdy są małoletnie dzieci?

Zamierzam rozwieść się z żoną, od dawna nic się nie zgadza w naszym związku, żyjemy już w zasadzie jak dwie obce osoby. Mamy dwójkę dzieci, żadne z nich nie jest jeszcze pełnoletnie. Zastanawiam się czy mogą one być jakąś przeszkodą dla rozwodu, ewentualnie czy coś zmienią w sprawie sądowej?

Nasza odpowiedź: 

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym - warunkiem rozwiązania małżeństwa przez rozwód jest wystąpienie trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżonków. Rozkład jest trwały wtedy, gdy w świetle doświadczenia życiowego i w okolicznościach danej sprawy - powrót małżonków do wspólnego pożycia już nie nastąpi, zupełny zaś - gdy między małżonkami ustały wszystkie charakterystyczne dla małżeństwa więzi - uczuciowa, fizyczna i gospodarcza. Kodeks przewiduje jednak przypadki, w których mimo spełnienia ww. przesłanek - orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne. Jednym z takich "wyjątków" jest sytuacja, w której wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków.

Odpowiedź brzmi więc - tak, małoletnie dzieci, a konkretnie ich sytuacja w kontekście rozwodu, mają znaczenie i mogą być przeszkodą dla rozwiązania małżeństwa.

Kiedy konkretnie sytuacja małoletnich uniemożliwi rozwód? To już bardziej złożona sprawa, wymagająca ustalenia czym w istocie jest "dobro dziecka".

Wertując orzecznictwo sądów natkniemy się na następujące, powszechnie uznane i najistotniejsze w omawianym zakresie, poglądy.

I. W interesie dziecka leży, aby wychowywało się w rodzinie, w której prawidłowo realizowane są funkcje ojca i matki, w tym aby nie było rozłączone z żadnym z rodziców. Chodzi jednak o rodzinę faktycznie funkcjonującą, a nie tylko utrzymywaną formalnie przez prawo.

II. Dobro dziecka, samo z siebie, nie sprzeciwia się rozwodowi. Równocześnie jednak - nie ma w tym przedmiocie także i domniemania przeciwnego. 

Co to wszystko oznacza? Nic innego jak to, że w każdej sprawie o rozwód, na podstawie wyłącznie jej okoliczności, ustala się czy i jaki wpływ na sytuację wspólnych małoletnich dzieci stron będzie miało rozwiązanie związku małżeńskiego. Brane powinny być pod uwagę w szczególności - wiek dzieci, ich dotychczasowe stosunki z rodzicami, jak również stan zdrowia i stopień wrażliwości dzieci. Kwestia ma zatem charakter całkowicie indywidualny, zależny od badanego przypadku. Ponieważ w Pana opisie brak szczegółów dotyczących sytuacji małoletnich dzieci - nie sposób ocenić szansy wystąpienia "trudności" w ramach Pańskiej, potencjalnej sprawy rozwodowej.

Czy posiadanie przez małżonków wspólnych małoletnich dzieci wpływa na przebieg sprawy rozwodowej? Tak, jak najbardziej. 

Sąd, w przypadku posiadania przez małżonków wspólnych małoletnich dzieci, w sprawie rozwodowej rozstrzygnie także o:
- władzy rodzicielskiej,
- kontaktach rodziców z dzieckiem (chyba, że strony zgłoszą zgodny wniosek o zaniechanie orzekania w tym zakresie),
- o tym w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka (alimenty). 

Co więcej - jeżeli małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci, nawet w przypadku uznania żądania pozwu przez pozwanego/pozwaną, sąd nie może ograniczyć postępowania dowodowego do przesłuchania stron. Oznacza to konieczność powołania w sprawie świadka/świadków, w szczególności co do faktu rozkładu pożycia małżonków oraz sytuacji ich małoletnich dzieci.